ಮಹಿಳಾ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ “ರಾಜ”ಮಾರ್ಗವನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ ದಿನಗಳು: ಅಮೂಲ್ಯ ಭಾರದ್ವಾಜ್‌

ಒಂದು ದೇಶವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಶಿಕ್ಷಣದ ಮಹತ್ವ ಎಂದೆದಿಗೂ ಅಳಿಯಲಾರದ್ದು. ಮಹಿಳೆಯರ ಶಿಕ್ಷಣದ ಜಾಗೃತಿಯು ಅನೇಕ ಸ್ಥರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳ ಶಿಕ್ಷಣ ಯಾವುದೇ ರಾಷ್ಟ್ರಕ್ಕೆ ಎಷ್ಟು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ನಿರೂಪಿತವೂ ಆಗಿದೆ. ಪ್ರತಿ ದೇಶವು ಮಹಿಳಾ ಸಬಲೀಕರಣಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಒತ್ತನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದೆ. ಮಹಿಳೆಯರ ಶಿಕ್ಷಣ ಯಾವುದೇ ಶೋಷಣೆಯಿಂದ ದೂರವಿರಲು ಮತ್ತು ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವೇ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. 1848 ರಲ್ಲಿ ಪುಣೆಯ ಬಿದೆ ವಾಡಾದಲ್ಲಿ ಸಾವಿತ್ರಿಬಾಯಿ ಪುಲೆಯವರು ಪ್ರಪ್ರಥಮ ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳ ಶಾಲೆಯನ್ನು ಆರಭಿಸಿದ್ದು ನಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ತಿಳಿದೇ ಇದೆ. ಶಿಕ್ಷಣದ ಅನೇಕ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ನಾವು ಅನೇಕ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ನೋಡಿದ್ದೇವೆ. ಇಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ, ಚಾಮರಾಜ ಒಡೆಯಾರ್ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ಶಿಕ್ಷಣವು ಅತ್ಯಂತ ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಕಂಡಿತು.

ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಯೋಗದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಬಾಲಕಿಯರ ಕೆಲವು ಶಾಲೆಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದವು. ಆದರೆ ಆ ಶಾಲೆಗಳು ಜನಮಾನಸವನ್ನು ತಲುಪಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ ಅಂದು ಜನರು ಹೆಚ್ಚು ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದ್ದ ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಹವ್ಯಾಸಗಳಿಗೆ ಅದು ಹೆಚ್ಚು ಗಮನ ಕೊಡಲಿಲ್ಲವೆಂದು. ಅದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಅಂದಿನ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಜರಾತಿ ಬಹಳ ಕಡಿಮೆಯಿತ್ತು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಹಾಜರಾಗುವ ಹುಡುಗಿಯರು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿತವಾಗಿದ್ದ ಕೆಳ ಹಂತದವರು ಎನಿಸಿಕೊಂಡವರೇ ಆಗಿದ್ದರು ಎಂಬುದು ಗಮನಿಸಬೇಕಾದ ವಿಷಯ. ಎಷ್ಟೇ ಲಿಬೆರಲ್‌ ಪಠ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ತಂದರೂ ಮಹಮದ್ದೀಯ ಹುಡುಗಿಯರು ಈ ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಹೋಗಲಿಲ್ಲ.

ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಚಾಮರಾಜ ಒಡೆಯರ್ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದ ಮೊದಲ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಈ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಯಿತು. ಆಗ, ಹುಡುಗಿಯರಿಗೆಂದೇ ಮಹಾರಾಣಿಯ ಬಾಲಕಿಯರ ಶಾಲೆಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಶಾಲೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು, ಅಲ್ಲಿ ಜಾತಿ ಪೂರ್ವಾಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಸಮಾಲೋಚಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಸಮುದಾಯಗಳಿಂದ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದ ಶಿಕ್ಷಕರನ್ನು ನೇಮಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಶಾಲೆಯು ಇಂದಿನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಮಹಾರಾಣಿ ಕಾಲೇಜಾಗಿ ಬೆಳೆಯಿತು.

ಶಾಲೆಯು ಶುರುವಾದ ಮೊದಲ ವರ್ಷದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಎಂದಿನಂತೆ ಬಹುಮಾನ ವಿತರಣೆಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವೊಂದನ್ನು ಏರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಆ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ರಂಗಚಾರ್ಲು ಅವರು ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯನ್ನು ವಹಿಸಿದ್ದರು. ಮಹಿಳಾ ಶಿಕ್ಷಣದ ಬಗ್ಗೆ ಅವರ ಆಸಕ್ತಿದಾಯಕ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ಹೀಗೆ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದರು- “ನಾನು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದೇನೆ, ಹುಡುಗರಂತೆ ಹುಡುಗಿಯರೂ, ಉನ್ನತ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪಡೆದು ತಮಗೆ ಒದಗಿರುವ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯದ ಕಷ್ಟದ ಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ನಿರ್ಗಮಿಸಿ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಹುಡುಗರು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಕೆಲಸಗಳಲ್ಲೂ ಅದೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಜಾತಿಯ ನಿಲುವುಗಳಲ್ಲಿ ಆದಂತೆ, ಗಂಡಸರಿಗೆ ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳ ಶಿಕ್ಷಣದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ನೀಡಿದರೆ, ಅದು ಪ್ರಯೋಜನವಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ದುಂದುಗಾರಿಕೆಗೆ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಗಂಡಸರು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡು ಅವರಿಗಾಗಿ ಶಾಸನಗಳನ್ನು ಮಾಡುವುದರಲ್ಲಿ ನನಗೆ ನಂಬಿಕೆಯಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ ಹೆಂಗಳೆಯರೇ ಅವರ ಸೂಕ್ತ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಆಲೋಚನೆಗಳನ್ನು ಶಾಸನಗಳಾಗಿ ಮಾಡಬೇಕು, ಅವರವರ ಕಾಳಜಿ ಅವರೇ ವಹಿಸಿಕೊಂಡಾಗ ಅದಕ್ಕೊಂದು ಸುಂದರವಾದ ಅರ್ಥ ಲಭಿಸುತ್ತದೆ” ಎಂದರು. ಮೈಸೂರು ಸಂಸ್ಥಾನದ ದಿವಾನರಾಗಿದ್ದ ರಂಗಾಚಾರ್ಲುರವರ ಆ ವಿಚಾರ ಎಷ್ಟು ಮನೋಜ್ಞವಾದದ್ದೆಂದು ಇಂದು ಶಿಕ್ಷಣ ದೊರೆತ ನಂತರದ ಈ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ನಮಗೆ ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತದೆ.

ಶಾಲೆಗಳು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡ ಕೋರ್ಸ್ಗಳ ಮೂಲಕ, ಜನರ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಭಾವನೆಗಳು ರಾಜಿಯಾಗುತ್ತಾ ಬಂದವು ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ಇತರ ಬಾಲಕಿಯರ ಶಾಲೆಗಳು ತರುವಾಯ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಗಳಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದವು. ನಂತರ ಮೇಲ್ಕೋಟೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಯಾತ್ರಾ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಶಾಲೆಯನ್ನು ತೆರೆಯಲಾಯಿತು ಮತ್ತು 1887 ರಲ್ಲಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ರಾಣಿಯ ಸುವರ್ಣ ಮಹೋತ್ಸವದ ನೆನಪಿಗಾಗಿ ತುಮಕೂರಿನಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಂದು ಶಾಲೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು, ಇವೆರಡನ್ನೂ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಖಾಸಗಿ ನಿಧಿಯಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸಲಾಯಿತು. 1889 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಮಹಿಳಾ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಅನುಮೋದನೆಯ ವಸ್ತುವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಮಹಾರಾಣಿಯ ಬಾಲಕಿಯರ ಶಾಲೆಯನ್ನು ಯಾವಾಗಲೂ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿಯಾಗಿ ನೋಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಉತ್ತಮ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಸಾಧನೆಗಳ ಪಥವನ್ನು ಏರಿದ್ದ, ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಮಹಿಳೆ ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಲೇಡಿ ಸೂಪರಿಂಟೆಂಡೆಂಟ್ ಆಗಿ ಅದರ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಳ್ಳುವ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಉಂಟಾಯಿತು.

ರಾಜ್ಯಾದ್ಯಂತ ಬಾಲಕಿಯರ ಶಾಲೆಗಳ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಬದಲಾವಣೆಯಾಯಿತು. ಮಹಿಳಾ ಶಿಕ್ಷಣದ ಯಶಸ್ಸಿನ ಬಗ್ಗೆ ನೇರವಾಗಿ ಆಸಕ್ತಿ ಹೊಂದಿರುವ ಸ್ಥಳೀಯ ಜನರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಗಮನಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಹೆಜ್ಜೆಯೂ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮುದಾಯದ ಸಹಾನುಭೂತಿ ಮತ್ತು ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಸರ್ಕಾರವು 1890 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಹುಡುಗಿಯರನ್ನು ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮಿತಿಯ ತಕ್ಷಣದ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿ, ರಾಜ್ಯ ನಿಧಿಯಿಂದ ಶಾಲೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಆರಂಭಿಸಿತು. ಸಮಿತಿಗಳಿಗೆ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ದೊಡ್ಡ ಅಧಿಕಾರಗಳನ್ನು ನೀಡಿ, ಅವರೇ ಅನೇಕ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಅನುಮತಿಸಲಾಯಿತು. ಜನರು ತಮ್ಮ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಹುಡುಗರ ಶಿಕ್ಷಣದಂತೆ ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ನೋಡಲಾರಂಭಿಸುವವರೆಗೂ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಹುಡುಗಿಯರ ಶಿಕ್ಷಣ ದೃಢವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪನೆಗೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲವೆಂಬುದು ಅಂದಿನ ದಿವಾನರಾಗಿದ್ದ ಶೇಷಾದ್ರಿ ಐಯರ್‌ ರವರ ನಿಲುವೂ ಆಗಿತ್ತು.

ಮೈಸೂರಿನ ಮಹಾರಾಣಿಯ ಬಾಲಕಿಯರ ಶಾಲೆ, ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಆರ್ಯ ಬಾಲಿಕಾ ಪಾಠಶಾಲೆ ಮತ್ತು ತುಮಕೂರಿನ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಞಿ ಬಾಲಕಿಯರ ಶಾಲೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿ ಖಾಸಗಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಂದ ನೆರವು ಪಡೆದ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವುಗಳ ಗಾತ್ರ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯ ಕಾರಣದಿಂದ ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಲಾಯಿತು. ಸಮಿತಿಗಳ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ. ಅದರ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಗೆ ನೇಮಕಗೊಂಡ ಪ್ರಭಾವಿ ಸಮಿತಿಯ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಮಹಾರಾಣಿಯ ಬಾಲಕಿಯರ ಶಾಲೆ ತನ್ನ ಅಧ್ಯಯನ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಪರಿಷ್ಕರಿಸಿತು. ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದ ಐದು ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಶಿಕ್ಷಕರನ್ನಾಗಿ ನೇಮಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಮಹಿಳಾ ಶಿಕ್ಷಕರು ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಈ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು 16 ಕ್ಕೆ ಏರಿಸಲಾಯಿತು. ಮಹಿಳಾ ಶಿಕ್ಷಣದ ವಿರುದ್ಧ ಸಾಮಾಜಿಕ ಪೂರ್ವಾಗ್ರಹಗಳ ಭ್ರಮನಿರಸನಕ್ಕೆ ಬಲವಾದ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುವಂತೆ 12 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಮೇಲ್ಪಟ್ಟ 59 ಬಾಲಕಿಯರು ಮಹಾರಾಣಿ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು. ಹತ್ತು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ತರಬೇತಿ ತರಗತಿಯನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ತೆರೆಯಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್‌ನ ನ್ಯೂನ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಕಾಲೇಜಿನ ಪದವೀಧರರನ್ನು ಲೇಡಿ ಅಧೀಕ್ಷಕರಾಗಿ ನೇಮಿಸಲಾಯಿತು.ಇಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಬ್ಬರು, ಎಂದರೆ ವಕೀಲರಾಗಿದ್ದ ರಾಯ್ ಬಹದ್ದೂರ್ ಎ. ನರಸಿಂಹ ಐಯಂಗಾರ್ ರವರನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲೇಬೇಕು. ಅವರು ಚಾಮರಾಜ ಒಡೆಯರವರ ಬೋಧಕರಾಗಿ ತರುವಾಯ ಮಹಾರಾಜರ ದರ್ಬಾರ್ ಬಕ್ಷಿಯಾಗಿ, ಮಹಿಳಾ ಶಿಕ್ಷಣದ ಆರಂಭಿಕ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ಸಾಹಭರಿತ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ತನ್ನ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ನೀಡಬೇಕಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿ, ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಜ್ಞಾನದ ಹರಡುವಿಕೆಗಾಗಿ ತಮ್ಮ ಕಿಸೆಯಿಂದಲೇ ಖರ್ಚು ಮಾಡಿ ಅನೇಕ ಶಿಕ್ಷಣದ ಪ್ರಗತಿಯ ಮೆಟ್ಟಿಲಿನ ಹಾದಿಯನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.

ವೇದಗಳ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನಾವು ಅನೇಕ ಮಹಿಳಾ ಪಾಂಡಿತ್ಯದ ಉದಾಹರಣೆಗಳನ್ನು ನೋಡಿದ್ದೇವೆ. ಆದರೆ ದುರದೃಷ್ಟವಷಾತ್‌ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಸಮಾನತೆಗೆ ಒಳಗಾದ ನಮ್ಮ ಸಮಾಜ, ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ದೇವರ ಪಟ್ಟವನ್ನು ನೀಡಿ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿಬಿಡುತ್ತಿದ್ದ ನಂತರದ ಆ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ, ಚಾಮರಾಜ ಒಡೆಯರ್‌ ಮಹಾರಾಜರು, ಅನೇಕ ದಿವಾನರು, ಸಭ್ಯರ ಸಹಾಯದಿಂದ ಬಲವಾದ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀತಿಯನ್ನು ಹೊರಡಿಸಿದ್ದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿಗೆಂದೇ ಶಾಲೆಗಳನ್ನು ಸಂಸ್ಥಾಪಿಸಿ ಪ್ರಗತಿಯೆಡೆಗೆ ಒಂದು ಸುಗಮವಾದ ದಾರಿಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿಕೊಟ್ಟರು. ಆ ಪ್ರಗತಿಯ ಹಾದಿಯನ್ನು ಸ್ಮರಿಸಿಕೊಂಡು ಗುರಿಯ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿ ಸಾಧನೆಯ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದರೆ ನಮ್ಮ ಮುಂದಿನ ಹೆಜ್ಜೆಗೆ ಆನೆಬಲ ಬಂದಂತೆನಿಸುತ್ತದೆ.

-ಅಮೂಲ್ಯ ಭಾರದ್ವಾಜ್‌


ಕನ್ನಡದ ಬರಹಗಳನ್ನು ಹಂಚಿ ಹರಡಿ
0 0 votes
Article Rating
Subscribe
Notify of
guest

1 Comment
Oldest
Newest Most Voted
Inline Feedbacks
View all comments
M B Krishna Swamy
M B Krishna Swamy
2 years ago

👏💐👍👌

1
0
Would love your thoughts, please comment.x
()
x