ಮೂರು ಕವಿತೆಗಳು: ಪ್ರಭಾಮಣಿ ನಾಗರಾಜ, ಸಹನಾ ಕಾಂತಬೈಲು, ಶ್ರೀದೇವಿ ಕೆರೆಮನೆ

ಹಬ್ಬದ ಕುರಿ

ಕಟ್ಟಲಾಗಿದೆ ಕುರಿಯ
ಪಡಸಾಲೆಯಲ್ಲಿ

ಇದ್ದಲ್ಲೇ ದೊರೆವ
ಸೊಪ್ಪುಸೆದೆ
ಬಗೆಬಗೆಯ ಆಹಾರ
ಏಕಿಷ್ಟು ಉಪಚಾರ?
ಕ್ಷಣಗಣನೆಯಾಗುತಿದೆ
ಎಂದರಿಯದ ಬಕರ
 
ಕಣ್ಣಲ್ಲೇ ಅಳೆವವರ
ಅಭಿಮಾನದ ನೋಟ
ಏನಿದು ಮನುಜರ 
ವಿಕೃತ ಆಟ?
ಅಪರಿಚಿತರ ಕಂಡು 
ಬೆದರುತಿದೆ ಮುಗ್ದ

‘ಹಬ್ಬಕ್ಕೆ ತಂದ 
ಹರಕೆಯ ಕುರಿ
ತೋರಣಕ್ಕೆ ತಂದ
ತಳಿರ ಮೇಯಿತ್ತಾ…’

ಎಂದೂ ಆರದ ಕಿಚ್ಚಿನ 
ನಮ್ಮೀ ಒಡಲೊಳಗಿನ 
ಬಡಬಾಗ್ನಿಯ ತಣಿಸಲು
ಇನ್ನೆಷ್ಟು ಜೀವಿಗಳ 
ಬಲಿಯೋ?

ಅತೃಪ್ತ-ತೃಪ್ತತೆಯ 
ಅವಿರತ ಓಟದಲಿ
ಜಿಹ್ವೆಯದೇ ದರ್ಬಾರು
ಬಾಹ್ಯ ಪ್ರೇರಿತ
ಕ್ರಿಯೆಗಳಲ್ಲಿಯೇ 
ತೊಡಗಿದ
ಬದುಕಿನ ಏರುಪೇರು

ಎಲ್ಲರ ಆಂತರ್ಯದಲಿ 
ಅಡಗಿರುವ
ಓ ಅವಿನಾಶಿಯೇ,
ಅರುಹುತಿಲ್ಲವೇಕೆ ನೀ
‘ತನ್ನಂತೆಯೇ ಎಲ್ಲ ಜೀವಿಗಳೂ…’
ಎಂಬ ಸತ್ಯವ?                                          

~ಪ್ರಭಾಮಣಿ ನಾಗರಾಜ, ಹಾಸನ

ಸಿ.ಎಂ. ಸಾಹೇಬ್ರಿಗೊಂದು ಮನವಿ

ಇಂದು ಮೊದಲ ಪೂಜೆ
ಆರತಿ, ಅಕ್ಷತೆ
ನೇಗಿಲಯೋಗಿಗೆ
ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಗೀತೆ
ನೇಗಿಲು ಹೊತ್ತ ರೈತರಿಗೆ
                    
ಸಿ.ಎಂ. ಸಾಹೇಬರೇ
ನಾನು ರೈತ ಮಹಿಳೆ
ಕೇಳಿ ನನ್ನ ಮೊರೆ
ಈ ದೇಶದ ಬೆನ್ನೆಲುಬೆಂದು
ನಮ್ಮನ್ನು ಹಾಡಿ ಹೊಗಳುವುದು
ಬೇಡ
ದುಡಿದೂ ದುಡಿದೂ
ನಮ್ಮ ಬೆನ್ನು ಗೂನಾಗಿದೆ

ಮಣ್ಣು ಹೊತ್ತೂ ಹೊತ್ತೂ
ಕೆಂಪಾದ ನಮ್ಮ ಹರಕು ಸೀರೆ
ಎಷ್ಟು ಉಜ್ಜಿದರೂ
ಬಿಳುಪಾಗದ ಮಸಿ ಹಿಡಿದ
ಅಲ್ಯೂಮೀನಿಯಂ ಪಾತ್ರೆ
ವಿಧಾನಸೌಧದ ಎ.ಸಿ. ರೂಮಲ್ಲಿ
ಕುಳಿತ ನಿಮಗೆ ಕಾಣಲಿಕ್ಕಿಲ್ಲ

ಬನ್ನಿ, ನಿಮ್ಮ ಕುರ್ಚಿಯಿಂದ
ಕೆಳಗಿಳಿದು ಹೊಲಕ್ಕೆ ಬನ್ನಿ
ನೇಗಿಲು ತುಕ್ಕು ಹಿಡಿಯುತ್ತಿದೆ
ನೊಗಕೆ ಗೆದ್ದಲು ಹಿಡಿದಿದೆ
ಎತ್ತುಗಳು ಹಸಿವಿನಿಂದ
ಕಿರಿಚಾಡುತ್ತಿವೆ
ತುಂಡು ಭೂಮಿ ಒಣಗಿಹೋಗಿದೆ
    
ಅಕ್ಕಿ, ಬೇಳೆ, ಹಾಲು, ತರಕಾರಿಯ ಬೆಲೆ
ಮುಗಿಲು ಮುಟ್ಟಿದೆಯೆಂದು
ಐದಂಕಿ ಸಂಬಳ ಬರುವ
ಪೇಟೆಯ ಮಂದಿ
ಬಾಯಿ ಬಡಿಯುತ್ತಾರೆ
ಗೊತ್ತಿರಲಿ ನಿಮಗೆ
ಅವನ್ನೆಲ್ಲ ಬೆಳೆವ
ರೈತನಿಗೆ ಸಿಗುವುದು
ಪುಡಿಗಾಸು ಮಾತ್ರ
ಅವನ ಬೆನ್ನಿಗಂಟಿದ
ತುತ್ತಿನ ಚೀಲ
ತುಂಬುವುದೇ ಇಲ್ಲ

ನಮಗೆ ನೇಗಿಲಯೋಗಿಯೆಂಬ
ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಬೇಡ
ಅನ್ನದಾತರೆಂಬ
ಪುರಸ್ಕಾರ ಬೇಡ
ನಾವು ಬೆಳೆವ ಬೆಳೆಗೆ
ಯೋಗ್ಯ ಬೆಲೆ ಕೊಡಿ
ಅಷ್ಟೇ ಸಾಕು; ನಮಗೆ ಅಷ್ಟೇ ಸಾಕು.                                
-ಸಹನಾ ಕಾಂತಬೈಲು

ಪುಟ್ಟ ಕುಂಡದ ಬದುಕು

ಪುಟ್ಟ ಪುಟ್ಟ ಕುಂಡದ ಒಳಗೆ ತರೆಹವಾರಿ ಗಿಡಗಳು
ಕಾಮನಬಿಲ್ಲು ಧರೆಗಿಳಿದಂತೆ
ಕೆಂಪು ಹಸಿರುಬಿಳಿ ಎಲೆಗಳ ನಡುವೆ
ಅಲ್ಲೊಂದು ಇಲ್ಲೊಂದು ಇಣುಕುವ ಹೂವು

'ಇಷ್ಟೆಲ್ಲ ಗಿಡಗಳಿವೆ
ಆದರೆ ದೇವರ ಪೂಜೆಗೆಂದು
ಒಂದು ಹೂವೂ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ' 
ಅಮ್ಮ ಮೂಗು ಮುರಿದರೆ
ಅಪ್ಪನಿಗೋ ಮಗಳು ಮಾಡಿದ್ದೆಲ್ಲವೂ ಸರಿ

ನನ್ನಲ್ಲಿ ನೂರಿಪ್ಪತ್ತು ಕುಂಡಗಳಿವೆ
ನಾನು ಹೆಮ್ಮೆ ಪಡುವಾಗಲೆಲ್ಲ
'ಇವರ'ದ್ದು ಒಂದೇ ಒರಾತ
'ಇದನ್ನೆಲ್ಲ ತೆಗೆದು
ಹೂ ಬಿಡುವ ಗಿಡಗಳನ್ನು ಹಾಕೋಣ
ಹೂ ಬಿಡದ ಇವುಗಳಿಗೆ 
ಎಷ್ಟು ನೀರುಣಿಸಿದರೂ ವ್ಯರ್ಥ' 
ಆದರೆ ನನಗೆ ಈ ಬಣ್ಣದೆಲೆಯ
ಕ್ರೋಟಾನ್ ಗಿಡಗಳ ಬಗ್ಗೆ
ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳಲಾಗದ ಮಮತೆ

ಹೂ ಬಿಡುವ ಗಿಡಗಳ ಕುರಿತು
ಇವರ ಮಮತೆ ಹೆಚ್ಚಿದಂತೆಲ್ಲ
ನಾನು ವಿರೋಧಿಸಲೂ ಆಗದೇ ಚಡಪಡಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ
ಇವನ್ನೆಲ್ಲ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಾದರೂ ಹೇಗೆ?

ಮೊನ್ನೆ, ನನ್ನ ಮೂರು ವರ್ಷದ ಮಗ
ತನ್ನ ಆರು ವರ್ಷದ ಅಣ್ಣನೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿ
ಈ ಗಿಡಗಳಿಗೆಲ್ಲ ನೀರು ಹಾಕುವ
ಜವಾಬ್ಧಾರಿ ಹೊತ್ತು ಕೊಂಡಾಗ
ಎದೆಯ ಮೂಲೆಯಲ್ಲೊಂದು
ಹೇಳಲಾಗದ ಸಮಾಧಾನ
'ಇನ್ನು ಚಿಂತಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ
ಬದುಕಿ ಕೊಂಡಾವು ನನ್ನ ಗಿಡಗಳು
 —ಶ್ರೀದೇವಿ ಕೆರೆಮನೆ