ನನ್ನ ಒಂಬತ್ತನೇ ತರಗತಿಯ ದಿನಗಳು ಒಂದು ಸಾಹಸಕಥೆಯಂತಿತ್ತು. ಆಗ ನಾನು ಕನ್ನಡ ಮಾಧ್ಯಮದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ, ಆದರೆ ನನ್ನ ಒಳಗೊಂದು ವಿಶಾಲವಾದ ಜಗತ್ತಿತ್ತು—ಪುಸ್ತಕಗಳ ಜಗತ್ತು. ಆ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ನಾನು ಸಾಹಸಿಯಾಗಿರುತ್ತಿದ್ದೆ, ಕಾಲ್ಪನಿಕ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಿಹರಿಸುತ್ತಿದ್ದೆ, ಕತೆಗಳ ರಸದೌತಣದಲ್ಲಿ ಮಿಂದೇಳುತ್ತಿದ್ದೆ. ಆದರೆ, ಈ ಜಗತ್ತಿನ ದ್ವಾರವನ್ನು ತೆರೆಯಲು ನನಗೊಂದು ದೊಡ್ಡ ಸವಾಲಿತ್ತು—ನಮ್ಮ ಇಂದ್ರತ್ತೆ.
ಇಂದ್ರತ್ತೆ ಒಬ್ಬ ಸಾಮಾನ್ಯ ಗೃಹಿಣಿ ಅಲ್ಲ . ಅವರು ಶಿಕ್ಷಕಿಯಾಗಿ ಕೆಲಸ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ್ದರು, ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸಂಗೀತದ ಸೊಗಸಾದ ಲೋಕವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ಕಂಠದಿಂದ ಹೊರಬರುವ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದ ಸ್ವರಗಳು ಮಕ್ಕಳ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಕಲಿಕೆಯ ಉತ್ಸಾಹವನ್ನು ತುಂಬುತ್ತಿದ್ದವು. ದೇವರ ಬಗ್ಗೆ ಅವರಿಗೆ ಅಪಾರವಾದ ಭಕ್ತಿಯಿತ್ತು. ಪ್ರತಿದಿನ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಅವರ ಭಕ್ತಿಗೀತೆಗಳ ಧ್ವನಿಯಿಂದ ಮನೆಯೇ ಒಂದು ದೇವಾಲಯದಂತೆ ಕಂಗೊಳಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಇಂದ್ರತ್ತೆಯ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಗಟ್ಟಿಮುಟ್ಟಾದ ಶಿಸ್ತಿನ ಛಾಯೆಯೂ ಇತ್ತು. ಅವರ ಕಣ್ಣುಗಳು ಎಕ್ಸ್-ರೇ ಯಂತ್ರದಂತೆ—ನಾನು ಯಾವುದೇ ತುಂಟಾಟ ಮಾಡಿದರೆ, ಒಂದು ಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಗೊತ್ತಾಗಿಬಿಡುತ್ತಿತ್ತು.
ಇಂದ್ರತ್ತೆಗೆ ನನ್ನ ಮೇಲೆ ಅಗಾಧವಾದ ಕಾಳಜಿಯಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಆ ಕಾಳಜಿಯ ಹಿಂದೆ ಒಂದು ಆತಂಕವೂ ಇತ್ತು. “ಈ ಹುಡುಗ ಜಾಸ್ತಿ ಪುಸ್ತಕ ಓದಿ, ಜೀವನದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳನ್ನು ಮರೆತುಬಿಡುತ್ತಾನೆ. ಇವನಿಗೆ ಒಳ್ಳೆಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಲು , ಜವಾಬ್ದಾರಿಯ ಜೀವನ ಬೇಕು, ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಕತೆಗಳಲ್ಲ!” ಎಂದು ಅವರು ಯೋಚಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ, ಕಾದಂಬರಿಗಳು ಒಂದು ರೀತಿಯ ಅಪಾಯಕಾರಿ ವಿಷದಂತೆ. “ಈ ಕತೆ-ಕಾದಂಬರಿಗಳು ಚಿಕ್ಕ ಹುಡುಗನ ಮನಸ್ಸನ್ನು ತಪ್ಪು ದಾರಿಗೆ ಒಯ್ಯುತ್ತವೆ,” ಎಂದು ಅವರು ಆಗಾಗ ಮನೆಯವರ ಬಳಿ ಗೊಣಗುತ್ತಿದ್ದರು. ಈ ಆತಂಕದ ಹಿಂದೆ ಅವರ ಮಮತೆಯಿತ್ತು. ನಾನು “ಹಾಳಾಗಿಹೋಗಬಾರದು” ಎಂಬ ಅವರ ಕಾಳಜಿಯಿಂದಲೇ ಅವರು ನನ್ನ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಅಡಗಿಸುತ್ತಿದ್ದರು, ಸರ್ಕುಲೇಟಿಂಗ್ ಲೈಬ್ರರಿಯಿಂದ ತಂದ ಕಾದಂಬರಿಗಳನ್ನು “ಮಾಯ” ಮಾಡಿಬಿಡುತ್ತಿದ್ದರು.
ನಾನು ಆಗಲೇ ಕನ್ನಡದ ಹಲವಾರು ಕಾದಂಬರಿಗಳನ್ನು ಓದಿ ಮುಗಿಸಿದ್ದೆ. ಬೈರಪ್ಪ . ಚಿತ್ತಾಲ ಶಿವರಾಮ ಕಾರಂತರ ಕಾದಂಬರಿಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು, ಮಾಸ್ತಿ ಯವರ ಕಿರುಕತೆಗಳವರೆಗೆ—ನನ್ನ ಕೈಗೆ ಸಿಕ್ಕಿದ್ದೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಓದಿಬಿಡುತ್ತಿದ್ದೆ. ಆದರೆ, ಇಂದ್ರತ್ತೆಗೆ ಇದು “ಪುಸ್ತಕದ ಹುಳ” ಎನಿಸಿತ್ತು. “ಈ ಹುಡುಗ ಇಷ್ಟೊಂದು ಓದುತ್ತಾನೆ, ಆದರೆ ಶಾಲೆಯ ಪಾಠಕ್ಕೆ ಗಮನ ಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ. ಇವನಿಗೆ ಜೀವನದ ಶಿಸ್ತು ಬೇಕು,” ಎಂದು ಅವರು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ತರ್ಕದಲ್ಲಿ ಯೋಚಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಒಮ್ಮೆ ಸರ್ಕುಲೇಟಿಂಗ್ ಲೈಬ್ರರಿಯವರು ಬಂದು, “ಪುಸ್ತಕ ತಂದುಕೊಡಿ, ಇಲ್ಲವೇ ಹಣ ಕೊಡಿ!” ಎಂದು ಬೆದರಿಸಿದಾಗ , ನಾನು ಗಾಬರಿಯಿಂದ ತಲೆಕೆಡಿಸಿಕೊಂಡೆ. ಇಂದ್ರತ್ತೆಯ ಕೈಗೆ ಪುಸ್ತಕ ಸಿಕ್ಕಿಬಿಟ್ಟರೆ, ಅದರ ಜಾಡೇ ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ!
ನನ್ನ ತಂತ್ರಗಳು ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಒಂದು ಚಾಣಾಕ್ಷವಾಗಿದ್ದವು. ಶೌಚಾಲಯದಲ್ಲಿ ಗಂಟೆಗಟ್ಟಲೆ ಕುಳಿತು ಓದುವುದು, ಹಾಸಿಗೆಯ ಕೆಳಗೆ, ದಿಂಬಿನ ಒಳಗೆ, ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯ ಕೆಳಗೆ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಅವಿತಿಡುವುದು—ಇವೆಲ್ಲ ನನ್ನ ದಿನನಿತ್ಯದ ಕಸರತ್ತು. ಆದರೆ, ಇಂದ್ರತ್ತೆಯ ಕಣ್ಣುಗಳಿಗೆ ಏನೂ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. “ಈ ಹುಡುಗ ಎಲ್ಲಿಯಾದರೂ ಒಂದು ಕಾದಂಬರಿಯನ್ನುತಂದಿರುತ್ತಾನೆ , ಕಣ್ಣು ತಪ್ಪಿಸಿ ಓದುತ್ತಿರುತ್ತಾನೆ. ಇವನಿಗೆ ಈ ಗೀಳು ಒಳ್ಳೆಯದಲ್ಲ,” ಎಂದು ಅವರು ತಮ್ಮ ಆತಂಕವನ್ನು ಮನೆಯವರ ಬಳಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಒಮ್ಮೆ ಒಂದು ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಹಾಸಿಗೆಯ ಕೆಳಗೆ ಎಷ್ಟು ಚತುರತನದಿಂದ ಅಡಗಿಸಿದ್ದೆ ಎಂದರೆ, ನನಗೇ ಖುಷಿಯಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಇಂದ್ರತ್ತೆ ಬಂದು, “ಏನಿದು?” ಎಂದು ಹಾಸಿಗೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿದಾಗ, ನನ್ನ ಎಲ್ಲ ಚಾಣಾಕ್ಷತನವೂ ನೀರಾಗಿಬಿಟ್ಟಿತು. “ಈ ಪುಸ್ತಕ ಎಲ್ಲಿಂದ ಬಂತು? ಇದೇನು ಶಾಲೆಯದೇ?” ಎಂದು ಕೇಳಿದಾಗ, ನಾನು ಗಾಬರಿಯಿಂದ, “ಹೌದು… ಶಾಲೆಯದೇ…” ಎಂದು ಸುಳ್ಳು ಹೇಳಿದ್ದೆ. ಆದರೆ, ಅವರ ಕಣ್ಣುಗಳಿಗೆ ಸುಳ್ಳು ಒಡನೆಯೇ ಗೊತ್ತಾಗಿಬಿಡುತ್ತಿತ್ತು.
ಒಂದು ದಿನ, ನನ್ನ ಗೆಳೆಯನೊಬ್ಬ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಕಾದಂಬರಿಯಾದ Puppet on a Chain ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿದ. “ಅಲಿಯಾಸ್ಟರ್ ಮ್ಯಾಕ್ಲಿನ್ ಬರೆದಿರೋ ಈ ಕಾದಂಬರಿ ತುಂಬಾ ಚೆನ್ನಾಗಿದೆ. ಓದು!” ಎಂದ. ಇಂಗ್ಲಿಷ್? ನನಗೆ ಆಗ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಓದುವುದು ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಸವಾಲಿನಂತಿತ್ತು. ಕನ್ನಡದ ಕಾದಂಬರಿಗಳನ್ನೇ ಓದುತ್ತಿದ್ದ ನನಗೆ, ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಪುಸ್ತಕವೆಂದರೆ ಒಂದು ರೀತಿಯ ಭಯವೂ ಇತ್ತು. ಆದರೆ, ಆ ಕಾದಂಬರಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಗೆಳೆಯನ ಮಾತುಗಳು ನನ್ನ ಕುತೂಹಲವನ್ನು ಕೆರಳಿಸಿದವು. “ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡೋಣ,” ಎಂದುಕೊಂಡೆ. ಆದರೆ, ಇಂದ್ರತ್ತೆಗೆ ಗೊತ್ತಾದರೆ? ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಪುಸ್ತಕ ವೆಂದರೆ ಅವರ ಆತಂಕ ಇನ್ನೂ ಜಾಸ್ತಿಯಾಗುತ್ತಿತ್ತು. “ಈ ಹುಡುಗ ಈಗ ಕನ್ನಡದಿಂದ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ಗೆ ಹೋದರೆ, ಇನ್ನೂ ದಾರಿ ತಪ್ಪಿಬಿಡುತ್ತಾನೆ,” ಎಂದು ಅವರು ಭಾವಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಶಿಕ್ಷಕಿಯಾಗಿದ್ದ ಅವರಿಗೆ ಓದಿನ ಮಹತ್ವ ಗೊತ್ತಿತ್ತು, ಆದರೆ ಅವರ ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ, ಶಾಲೆಯ ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕಗಳೇ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸಾಕು ಶಾಲೆಯ ನೀತಿ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಓದಲಿ ಆದರೆ . ಕಾದಂಬರಿಗಳು? ಅವು ಮನಸ್ಸನ್ನು ಚದುರಿಸುವಂತಹವು ಎಂಬುದು ಅವರ ದೃಢವಾದ ನಂಬಿಕೆಯಾಗಿತ್ತು.
ಆಗ ನನಗೊಂದು ತಂತ್ರ ಸಿಕ್ಕಿತು. ಆ ಕಾದಂಬರಿಯ ಮೇಲೆ ಕಾಗದದ ರೊಟ್ಟು ಹಾಕಿದೆ. ಅದರ ಮೇಲೆ ದೊಡ್ಡದಾಗಿ “ಬಯಾಲಜಿ ಟೆಕ್ಸ್ಟ್‌ಬುಕ್” ಎಂದು ಬರೆದೆ. ಮನೆಗೆ ತಂದು, ಟೇಬಲ್ ಮೇಲೆ ಇಟ್ಟು ಓದಲು ಶುರುಮಾಡಿದೆ. ಇಂದ್ರತ್ತೆ ಬಂದಾಗ, ನನ್ನ ಹೃದಯ ಧಡಧಡನೆ ಬಡಿಯುತ್ತಿತ್ತು. “ಯಾವ ಪುಸ್ತಕ ಇದು?” ಎಂದು ಕೇಳಿದರು. ನಾನು ಗಾಬರಿಯಿಂದ, “ಬಯಾಲಜಿ… ಶಾಲೆಯದು…” ಎಂದೆ. ಅವರು ಒಮ್ಮೆ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ತಿರುಗಿಸಿ ನೋಡಿದರು. “ಹೂಂ… ಜಾಣ ಓದಿಕೋ,” ಎಂದು ಹೇಳಿ, ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ವಾಪಸ್ ಕೊಟ್ಟರು. ಅಬ್ಬಾ! ನಾನು ಒಳಗೊಳಗೇ ಜಯಶಂಖವನ್ನು ಊದಿದೆ. ಆ ಕ್ಷಣದಿಂದ, ನನ್ನ ತಂತ್ರ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿತು ಎಂಬ ಖುಷಿಯಿತ್ತು.
ಆ ಕಾದಂಬರಿಯನ್ನು ಓದಲು ಶುರುಮಾಡಿದೆ. ಡಿಕ್ಷನರಿಯನ್ನು ಕೈಯಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಒಂದೊಂದೇ ಪದವನ್ನು ಗೀಚಿಕೊಂಡು, ಓದಿದೆ. ೨೦೦ ಪುಟಗಳ ಆ ಕಾದಂಬರಿಯನ್ನು ಮೂರು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಮುಗಿಸಿದೆ. ಆದರೆ, ನಿಜ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ, ಏನೂ ಅರ್ಥವಾಗಲಿಲ್ಲ! ಆದರೂ, ನಾನು ಬಿಡಲಿಲ್ಲ. ಗೆಳೆಯನ ಮನೆಯಿಂದ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ತಂದು, ರೊಟ್ಟು ಹಾಕಿ, ಒಮ್ಮೆ “ಬಯಾಲಜಿ” ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಸೋಶಿಯಲ್ ಸ್ಟಡಿ ಎಂದು ಬರೆದು, ಓದುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿದೆ. ಐದಾರು ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಓದಿದ ನಂತರ, ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಓದುವುದು ಸ್ವಲ್ಪ ಸ್ವಲ್ಪವಾಗಿ ಸುಲಭವಾಯಿತು. ಪದಗಳ ಅರ್ಥ ತಿಳಿಯಲಾರಂಭಿಸಿತು, ಕತೆಯ ಸತ್ವವನ್ನು ಆನಂದಿಸಲು ಶುರುಮಾಡಿದೆ.
ಈಗ ತಿರುಗಿ ನೋಡಿದಾಗ, ಇಂದ್ರತ್ತೆಯ ಆತಂಕದ ಹಿಂದೆ ಅವರ ಮಮತೆಯ ಆಳವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಶಿಕ್ಷಕಿಯಾಗಿದ್ದ ಅವರಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣದ ಮೌಲ್ಯ ಗೊತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಅವರ ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ, ಶಿಕ್ಷಣವೆಂದರೆ ಶಾಲೆಯ ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕಗಳು, ಶಿಸ್ತು, ಮತ್ತು ಜವಾಬ್ದಾರಿಯ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಸಿದ್ಧತೆ. ಕಾದಂಬರಿಗಳು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಕಾದಂಬರಿಗಳು, ಅವರಿಗೆ ಒಂದು ರೀತಿಯ ವಿಚಲನದಂತೆ ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದವು. “ಈ ಹುಡುಗ ಈ ಕತೆಗಳ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದುಹೋಗಬಾರದು. ಇವನಿಗೆ ಒಳ್ಳೆಯ ಭವಿಷ್ಯ ಬೇಕು,” ಎಂಬ ಅವರ ಚಿಂತೆಯೇ ಅವರನ್ನು ನನ್ನ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಅಡಗಿಸುವಂತೆ ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿತ್ತು. ಅವರ ಈ ಕಾಳಜಿಯ ಹಿಂದೆ ನನ್ನ ಮೇಲಿನ ಅಗಾಧವಾದ ಪ್ರೀತಿಯಿತ್ತು. “ನಾಗೇಶ ಒಳ್ಳೆಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಬೇಕು, ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತ ವ್ಯಕ್ತಿ ಯಾಗಬೇಕು ,” ಎಂಬ ಅವರ ಕನಸು ಅವರ ಎಲ್ಲ ನಿರ್ಧಾರಗಳ ಹಿಂದಿತ್ತು.
ಇಂದ್ರತ್ತೆಯ ಈ ಶಿಸ್ತಿನ ಗೋಡೆಯೇ ನನ್ನ ಛಲವನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ತೀಕ್ಷ್ಣಗೊಳಿಸಿತು. ಅವರ ಕಣ್ಣುತಪ್ಪಿಸಿ ಪುಸ್ತಕ ಓದುವ ತಂತ್ರಗಳು, ರೊಟ್ಟು ಹಾಕಿ “ಬಯಾಲಜಿ” ಎಂದು ಬರೆಯುವ ಚಾಣಾಕ್ಷತನ, ಡಿಕ್ಷನರಿಯ ಸಹಾಯದಿಂದ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಕಲಿಯುವ ಪಟ್ಟು—ಇವೆಲ್ಲವೂ ಇಂದ್ರತ್ತೆಯ ಕಾಳಜಿಯಿಂದಾಗಿಯೇ ಹುಟ್ಟಿದವು. ಅವರ ಆತಂಕವೇ ನನ್ನನ್ನು ಒಂದು ರೀತಿಯ ಸಾಹಸಿಯನ್ನಾಗಿ ರೂಪಿಸಿತು. ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ಇಂದ್ರತ್ತೆ ನನ್ನ ಮೊದಲ ಗುರುವಿನಂತೆ. ಅವರ ಶಿಸ್ತಿನ ಗೋಡೆಯನ್ನು ಒಡ್ಡಿಕೊಂಡು, ನಾನು ಕಲಿತದ್ದು ಕೇವಲ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಅಲ್ಲ, ಜೀವನದ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುವ ಧೈರ್ಯ.
ಇಂದು, ಸಾವಿರಾರು ಪುಸ್ತಕ ಗಳನ್ನು ಓದಿ, ರಾಷ್ಟ್ರಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಹೆಸರು ಮಾಡಿರುವ ನಾನು, ತಿರುಗಿ ನೋಡಿದಾಗ ಇಂದ್ರತ್ತೆಯ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಮರೆಯಲಾರೆ. ಅವರ ಆತಂಕ, ಅವರ ಶಿಸ್ತು, ಅವರ ಮಮತೆ—ಇವೆಲ್ಲವೂ ನನ್ನ ಈ ಯಾತ್ರೆಯ ಭಾಗವಾಗಿವೆ. ಅವರಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಬಹುಶಃ ನಾನು ಈ ರೀತಿಯ ಓದಿನ ಗೀಳನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಅವರ ಶಿಸ್ತಿನಿಂದಾಗಿಯೇ ನಾನು ತಂತ್ರಗಾರನಾದೆ, ಛಲಗಾರನಾದೆ, ಮತ್ತು ಒಂದು ಹೊಸ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಕಲಿತು, ಜಗತ್ತಿನ ವಿಶಾಲವಾದ ಜ್ಞಾನದ ದ್ವಾರವನ್ನು ತೆರೆದೆ.
ಇಂದ್ರತ್ತೆಯ ಸಂಗೀತದ ಕಲಿಕೆ, ದೇವರ ಬಗೆಗಿನ ಭಕ್ತಿ, ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಒಳಿತನ್ನು ಬಯಸುವ ಅವರ ಮನಸ್ಸು—ಇವೆಲ್ಲವೂ ನನ್ನ ಮೇಲೆ ಆಳವಾದ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿತು. “ನಾಗೇಶ , ನೀನು ಒಳ್ಳೆಯವನಾಗಬೇಕು, ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಏನಾದರೂ ಸಾಧಿಸಬೇಕು,” ಎಂಬ ಅವರ ಮಾತುಗಳು, ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ನನ್ನ ಓದಿನ ಛಲಕ್ಕೆ ಒಂದು ರೀತಿಯ ಆಧಾರವಾಯಿತು. ಇಂದು ರಾಷ್ಟ್ರಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ, ನಾನು ಹೇಳಬಯಸುವುದು ಒಂದೇ—ಇಂದ್ರತ್ತೆಯ ಕಾಳಜಿಯಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಈ ಪುಸ್ತಕದ ಹುಚ್ಚಿನ ಕಥೆ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ.
ಈಗ ಮೊಬೈಲ್‌ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಚಟವಾಗಿರುವಂತೆ, ಆಗ ನನಗೆ ಪುಸ್ತಕಗಳು ಚಟವಾಗಿದ್ದವು. ಆ ಚಟವನ್ನು ಬೆಳೆಸಿದ್ದು ಇಂದ್ರತ್ತೆಯ ಶಿಸ್ತು, ಆತಂಕ, ಮತ್ತು ಮಮತೆ. ಅವರ ಕಣ್ಣುತಪ್ಪಿಸಿ ಓದಿದ ಪುಸ್ತಕಗಳು, ರೊಟ್ಟು ಹಾಕಿ “ಬಯಾಲಜಿ” ಎಂದು ಬರೆದ ಕಾದಂಬರಿಗಳು, ಡಿಕ್ಷನರಿಯ ಸಹಾಯದಿಂದ ಕಲಿತ ಇಂಗ್ಲಿಷ್—ಇವೆಲ್ಲವೂ ನನ್ನ ಜೀವನವನ್ನು ರೂಪಿಸಿದವು. ಇಂದ್ರತ್ತೆಯಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಬಹುಶಃ ಈ ಕಥೆಯೇ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಅವರ ಆತಂಕವೇ ನನ್ನ ಛಲಕ್ಕೆ ಸ್ಫೂರ್ತಿಯಾಯಿತು, ಅವರ ಮಮತೆಯೇ ನನ್ನ ಯಶಸ್ಸಿನ ಬುನಾದಿಯಾಯಿತು.
ಇಂದು, ಸಾವಿರಾರು ಪುಸ್ತಕಗಳ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ವಿಹರಿಸುವ ನಾನು, ಇಂದ್ರತ್ತೆಗೆ ಒಂದು ಶತಮಾನದ ನಮನ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತೇನೆ. “ನಮ್ಮ ಇಂದ್ರತ್ತೆ, ನೀವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಈ ಪುಸ್ತಕದ ಹುಚ್ಚಿನ ಕಥೆ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ!” ನಿಮಗೆ ಧನ್ಯವಾದಗಳು .
–ನಾಗಸಿಂಹ ಜಿ ರಾವ್
